Adet zamanı görülen şiddetli ağrılar “dismenore” olarak tanımlanır. Bu ağrılar hafif düzeyde olabileceği gibi kişinin yaşam kalitesini bozacak kadar şiddetli de olabilir. Şiddetin arttığı durumlarda alarme olmalı ve altta yatan hastalık açısından bir uzmana görünmelisiniz.
Primer ve sekonder olmak üzere iki tip dismenore vardır.
Primer dismenore
Primer dismenore, prostaglandinlerin doğal üretimi sonucu oluşan pelvik ağrıdır. Bu genç kızlarda ilk adet siklusları sırasında başlar ve çoğu olguda ağrı atakları yaşın ilerlemesi ile daha az ağrılı hale gelir. Primer dismenoreye bağlı ağrılar doğum sonrasında azalabilir.
Sekonder dismenore
Sekonder dismenore, doğal prostaglandin salınımına bağlı oluşan ağrılar dışındaki ağrılardır. Primer dismenoreye göre daha geç yaşlarda başlar. İlk adet dönemlerinde hastaların dismenore hikayesi yoktur. Genellikle sonradan oluşmuştur. Sekonder dismenore ağrıları normal kramplardan daha uzun sürer. Menstrüasyon başlamadan ağrılar başlayabilir ve periyod sırasında daha da şiddetlenip bittikten sonra da devam edebilir. Sekonder dismenorenin en sık nedenleri endometriozis ve miyomlardır.
Şiddetli adet sancısı normal midir?
Şiddetli adet sancısının farklı sebepleri olabilir. Periyodik yaşanan ağrıların altında yatan daha ciddi tıbbi durumlar olabileceğinden dolayı mutlaka uzmana başvurulması gereken bir durumdur. Bu durum tıp dilinde sekonder dismenore olarak isimlendirilir. Altında farklı sebepleri bulunan adet ağrıları en çok 30-45 yaş arası kadınları etkilemektedir. Bu ağrılara endometriozis, miyom, pelvik inflamatuar hastalığı neden olabilir.
Miyomlar: Kadınların adet dönemlerinin ağır ve ağrılı geçmesine neden olabilen iyi huylu tümörlerdir.
Pelvik inflamatuar hastalığı: Fallop tüpleri ve yumurtalıklar gibi üst üreme organlarının enfeksiyonları için kullanılan geniş bir tanımlamadır. Yaygın enfeksiyon durumunda şiddetli ağrılar olur.
Adet sancısı ve endometriozis ilişkisi: Endometriozis rahim içinde olması gereken dokunun overlar ve fallop tüpleri gibi uterus dışı dokularda yer almasıdır. Bu dokular bulundukları yerde aylık hormonal değişikliklere cevap vererek kanar ve dökülür. Görüldükleri yerlerde adet dönemi ile beraber adet kanaması gibi kanama ve ağrı yaparlar. Adet döneminde yaşanan sürekli ağrılar endometriozise işaret edebilir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Pınar Kadiroğulları